Quy trình Kiểm định hệ thống đường ống dẫn khí nén

Ngô Văn Hùng

ĐĂNG TẢI: 06/08/2025
CẬP NHẬT: 06/08/2025

Quy trình kiểm định hệ thống đường ống dẫn khí nén là bước bắt buộc nhằm đảm bảo an toàn trong quá trình vận hành và tuân thủ quy định pháp luật. Hãy để thương hiệu mách bạn từng bước chi tiết trong quy trình kiểm định, từ hồ sơ kỹ thuật, kiểm tra thực địa đến thử nghiệm và cấp chứng nhận, giúp bạn chủ động phòng ngừa rủi ro và duy trì hiệu suất hệ thống.

Nội Dung Chính

Quy trình kiểm định hệ thống đường ống dẫn khí nén là gì?

Quy trình kiểm định hệ thống đường ống dẫn khí nén là quá trình kiểm tra và đánh giá mức độ an toàn kỹ thuật của hệ thống. Mục tiêu của hoạt động này là đảm bảo hệ thống vận hành ổn định, duy trì hiệu suất làm việc và đáp ứng đầy đủ các yêu cầu theo quy định pháp luật. Việc kiểm định giúp nhận diện sớm các nguy cơ tiềm ẩn như hiện tượng ăn mòn, rò rỉ khí, suy giảm độ bền của vật liệu… từ đó phòng ngừa hiệu quả các sự cố như nổ khí hoặc hư hỏng thiết bị.

Đối tượng áp dụng và cơ sở pháp lý:

Các hệ thống đường ống dẫn khí nén, khí hóa lỏng, khí hòa tan (bao gồm khí công nghiệp, không khí nén…) có áp suất làm việc vượt quá 0,7 bar thuộc diện bắt buộc phải kiểm định an toàn kỹ thuật.
Việc kiểm định được thực hiện theo quy định tại Thông tư số 08/2021/TT-BLĐTBXH ngày 30/8/2021 do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội ban hành, căn cứ theo quy trình kiểm định mang mã hiệu QTKĐ: 31-2021/BLĐTBXH.
Ngoài ra, hoạt động kiểm định còn tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn hiện hành như TCVN, ISO, cũng như quy định tại Thông tư số 53/2016/TT-BLĐTBXH.

Các trường hợp cần thực hiện kiểm định:

Quy trình Kiểm định hệ thống đường ống dẫn khí nén

Hệ thống đường ống dẫn khí nén bắt buộc phải được kiểm định trong các trường hợp sau:

Kiểm định an toàn lần đầu: Được tiến hành ngay sau khi lắp đặt và trước khi đưa hệ thống vào vận hành. Trong quá trình kiểm định lần đầu, thử thủy lực là yêu cầu bắt buộc nhằm đánh giá độ kín và độ bền của hệ thống.
Kiểm định định kỳ: Thực hiện trong suốt quá trình vận hành theo các mốc thời gian quy định:• 03 năm/lần đối với các hệ thống thông thường.• 02 năm/lần đối với hệ thống sử dụng môi chất có tính cháy nổ, độc hại, ăn mòn hoặc các hệ thống đã vận hành trên 12 năm.• 01 năm/lần nếu hệ thống sử dụng môi chất nguy hiểm nói trên đã qua 12 năm sử dụng, hoặc các hệ thống khác đã vận hành trên 24 năm.
Kiểm định bất thường: Thực hiện trong các trường hợp đặc biệt, bao gồm:• Sau khi sửa chữa, cải tạo, nâng cấp có ảnh hưởng đến tình trạng kỹ thuật của hệ thống.• Khi thay đổi vị trí lắp đặt.• Sau thời gian ngưng sử dụng từ 12 tháng trở lên.• Khi xảy ra sự cố kỹ thuật hoặc theo yêu cầu của cơ quan chức năng có thẩm quyền.

Quy trình kiểm định chi tiết hệ thống đường ống dẫn khí nén

Quy trình Kiểm định hệ thống đường ống dẫn khí nén

Quy trình kiểm định được tiến hành theo các bước chính như sau:

Kiểm tra hồ sơ và tài liệu kỹ thuật:

Hồ sơ lý lịch của hệ thống đường ống dẫn khí.
Nhật ký vận hành, bảo trì, sửa chữa (nếu có).
Sơ đồ kỹ thuật và bản vẽ lắp đặt hệ thống.

Khám xét kỹ thuật bên ngoài và bên trong:

Khám xét bên ngoài: Đánh giá tổng thể tình trạng kỹ thuật và độ an toàn của hệ thống, bao gồm:
- Vị trí lắp đặt, mặt bằng, khoảng cách an toàn.
- Tình trạng lớp bảo ôn, lớp sơn phủ, dấu hiệu rỉ sét.
- Thiết bị đo lường và an toàn như van an toàn, đồng hồ áp suất, phụ kiện.
- Mối hàn, kim loại chịu áp lực: kiểm tra nứt, biến dạng, lệch mép.
- Giá đỡ, giá treo: kiểm tra độ vững chắc, dấu hiệu ăn mòn.
- Hệ thống bù giãn nở, hệ thống điện và chống sét, kết cấu vận hành (sàn thao tác, cầu thang…).
- Đối với kiểm định lần đầu: so sánh bản vẽ thiết kế với thực tế lắp đặt, ghi nhận mọi sai lệch hoặc thay đổi chưa được cập nhật.
Khám xét bên trong: Nếu điều kiện cho phép, tiến hành kiểm tra:
- Bề mặt kim loại các bộ phận chịu áp lực.
- Mức độ ăn mòn, cặn bẩn, han gỉ.
- Mối hàn và cấu trúc kim loại nhằm đánh giá nguy cơ rò rỉ, suy giảm cơ lý tính của vật liệu.Trường hợp không thể kiểm tra trực tiếp, áp dụng phương pháp gián tiếp để đánh giá mức độ hư hỏng và nguy cơ mất an toàn.

Thử nghiệm kỹ thuật:

Thử bền và kín theo quy định tại Điều 8, Mục 3 của quy trình kiểm định.
Thử nghiệm chỉ được tiến hành sau khi hệ thống vượt qua bước kiểm tra hồ sơ và khám xét kỹ thuật.
Thử thủy lực và thử kín phải tuân thủ theo Mục 2.7.1.1 của QCVN 01:2016/BCT.
Có thể sử dụng máy dò khí chuyên dụng để kiểm tra rò rỉ.
Trong kiểm định định kỳ hoặc bất thường, nếu không thể thử thủy lực thì phải áp dụng phương pháp thay thế nhằm đánh giá độ dày kim loại, chất lượng mối hàn và khả năng chịu tải của hệ thống đỡ.

Hiệu chỉnh và niêm chì van an toàn:

Áp suất cài đặt của van an toàn không vượt quá 1,1 lần áp suất làm việc lớn nhất của hệ thống.

Kiểm tra vận hành toàn hệ thống:

Đánh giá khả năng vận hành thực tế và mức độ đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật.
Kiểm tra trạng thái hoạt động của toàn bộ hệ thống: phụ kiện, thiết bị đo, bộ phận bảo vệ… nhằm đảm bảo an toàn và ổn định trong quá trình sử dụng.

Lập biên bản và cấp giấy chứng nhận kiểm định:

Nếu hệ thống đạt yêu cầu, kiểm định viên sẽ lập biên bản kiểm định và cấp giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật.

Lưu ý quan trọng:

Quy trình này không áp dụng cho:
- Hệ thống dẫn khí dầu mỏ hóa lỏng, khí đốt và sản phẩm dầu mỏ.
- Hệ thống dẫn hơi nước, nước nóng.
- Hệ thống khí dùng trong lĩnh vực y tế.
➤ Tuy nhiên, theo Thông tư 53/2016/TT-BLĐTBXH, một số hệ thống như đường ống dẫn khí y tế và đường ống áp lực cao phục vụ công nghiệp, năng lượng lại nằm trong phạm vi bắt buộc kiểm định.
Nếu nhà chế tạo hoặc cơ sở sử dụng quy định thời hạn kiểm định ngắn hơn quy định chung thì phải thực hiện theo yêu cầu đó.
Khi rút ngắn thời hạn kiểm định, kiểm định viên phải ghi rõ lý do trong biên bản kiểm định.
Nếu thời hạn kiểm định đã được quy định trong quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, phải tuân thủ đúng theo quy định đó.

Kết Luận

Bài viết trên đây đã cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan và chi tiết về quy trình kiểm định hệ thống đường ống dẫn khí nén theo đúng quy chuẩn hiện hành. Hy vọng thông tin này sẽ giúp bạn nắm rõ các bước cần thiết để đảm bảo hệ thống vận hành an toàn, hiệu quả và đúng pháp luật. Nếu bạn có ý kiến bổ sung hay thắc mắc, hãy để lại bình luận bên dưới. Đừng quên theo dõi Trang Thiết Bị Việt Á để cập nhật thêm nhiều bài viết hữu ích và chuyên sâu khác nhé!

Có thể quan tâm: