Ứng dụng máy nén khí sản xuất thực phẩm và thức uống

Trong ngành công nghiệp thực phẩm và đồ uống, máy nén khí đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo vệ sinh, tự động hóa quy trình và bảo quản sản phẩm an toàn. Từ việc làm sạch bao bì, thổi chai, vận chuyển nguyên liệu đến hỗ trợ lên men và đóng gói đều cần sử dụng khí nén sạch, đặc biệt là từ máy nén khí không dầu, luôn được ưu tiên sử dụng để tránh nguy cơ nhiễm bẩn thực phẩm. Cùng Thiết Bị Việt Á tìm hiểu chi tiết những ứng dụng máy nén khí sản xuất thực phẩm và thức uống.

Ứng dụng máy nén khí sản xuất thực phẩm và thức uống

1.Làm sạch và vệ sinh

Trong ngành thực phẩm và đồ uống, tiêu chuẩn vệ sinh là yếu tố sống còn. Máy nén khí, đặc biệt là máy nén khí không dầu, đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo môi trường sản xuất luôn sạch sẽ và an toàn tuyệt đối cho người tiêu dùng.

Làm sạch sản phẩm và bao bì

Trước khi đóng gói, khí nén được dùng để thổi bay bụi bẩn, vụn nguyên liệu, tạp chất còn bám trên sản phẩm và bao bì. Quá trình này không chỉ đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, mà còn giúp doanh nghiệp đáp ứng các tiêu chuẩn nghiêm ngặt như GMP, HACCP, OCOP,… và nâng cao uy tín thương hiệu.

Vệ sinh khuôn đúc, chai lọ, thiết bị

Khí nén giúp làm sạch triệt để các thiết bị sản xuất, từ khuôn đúc, dây chuyền, đến các bộ phận máy móc khó lau dọn vệ sinh bằng phương pháp thông thường. Điều này giúp ngăn ngừa nhiễm khuẩn chéo và giữ cho toàn bộ dây chuyền luôn vận hành trong trạng thái tối ưu.

Thổi khô sản phẩm sau khi rửa

Sau công đoạn làm sạch, khí nén tiếp tục phát huy vai trò trong việc thổi khô nhanh chóng rau củ, thịt cá, chai lọ,… Việc loại bỏ nước và độ ẩm nhanh chóng ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn, nấm mốc, giữ cho sản phẩm tươi ngon và kéo dài thời gian bảo quản.

2. Tự động hóa quy trình sản xuất nhanh, chính xác, hiệu quả

Khí nén chính là “trái tim” của hệ thống sản xuất tự động hiện đại. Từ đóng nắp chai, chiết rót, đóng gói, dán nhãn đến phân loại sản phẩm… tất cả đều vận hành mượt mà nhờ nguồn năng lượng khí nén.

Tuy nhiên, nếu khí nén bị lẫn dầu hoặc tạp chất, thiết bị dễ bị hao mòn, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sản phẩm – đặc biệt trong ngành thực phẩm. Vì vậy, máy nén khí không dầu là lựa chọn tối ưu để đảm bảo độ tinh khiết tuyệt đối và duy trì dây chuyền sản xuất sạch, khép kín.

Hệ thống chiết rót – đóng gói:

Khí nén cấp nguồn cho các máy chiết rót, đóng gói tự động, giúp quá trình sản xuất diễn ra nhanh chóng, đều đặn và chính xác tuyệt đối.

Hệ thống vận chuyển nguyên liệu:

Bột, hạt, chất lỏng như sữa bột, bột cacao, ngũ cốc,… được vận chuyển linh hoạt qua đường ống nhờ áp lực khí nén. Còn sản phẩm hoàn thiện sẽ chạy trên băng tải cũng được vận hành bằng khí nén – giảm sức lao động thủ công, tăng năng suất rõ rệt.

Hệ thống điều khiển tự động:

Van điện, bảng điều khiển, xi lanh, robot… hoạt động đồng bộ nhờ khí nén, giúp cả dây chuyền vận hành liên tục, ổn định và thông minh hóa quy trình sản xuất.

3. Bảo quản thực phẩm tươi ngon và an toàn

Trong ngành thực phẩm và đồ uống, bảo quản không chỉ là lưu trữ, mà còn là chìa khóa giữ chất lượng và hương vị. Khí nén sạch giúp hiện thực hóa điều này bằng nhiều cách:

Đóng gói chân không và seal kín:

Khí nén tạo môi trường chân không, giúp thực phẩm không bị oxy hóa, kéo dài thời hạn sử dụng và đảm bảo vệ sinh tuyệt đối. Các máy đóng seal, hút chân không, ép bao bì,… đều sử dụng khí nén để hoạt động hiệu quả.

Bơm khí trơ (N₂) vào bao bì:

Nhằm ngăn oxy hóa, giữ được độ giòn, hương vị tự nhiên của các sản phẩm như snack, bánh, ngũ cốc, bim bim,…

Ứng dụng trong hệ thống làm lạnh:

Khí nén vận hành máy lạnh công nghiệp, kho đông – giúp thực phẩm luôn được bảo quản ở nhiệt độ lý tưởng, giữ nguyên độ tươi trong thời gian dài.

4. Các ứng dụng khác của máy nén khí trong sản xuất thực phẩm

Hỗ trợ quá trình lên men:

Trong sản xuất bia, rượu vang, sữa chua và các thực phẩm lên men khác, khí nén đóng vai trò quan trọng để sục khí, khuấy trộn, tạo điều kiện lý tưởng cho nấm men và vi sinh vật hoạt động hiệu quả.

Tuy quá trình lên men không cần oxy, nhưng giai đoạn tiền lên men lại phụ thuộc vào oxy tinh khiết. Lúc này, máy nén khí không dầu đạt chuẩn ISO 8573-1 Class 0 là lựa chọn tối ưu, đảm bảo không khí sạch tuyệt đối, tránh ô nhiễm thực phẩm.

Thổi chai, bình nhựa (PET):

Máy nén khí cung cấp áp suất cao để định hình chai nhựa, lon đựng nước giải khát, sữa, dầu ăn… Vì không khí tiếp xúc trực tiếp với bao bì chứa thực phẩm, máy không dầu là yêu cầu bắt buộc để tránh nhiễm bẩn.

Ứng dụng trong vắt sữa bò:

Nhiều trang trại bò sữa hiện đại sử dụng khí nén để vận hành hệ thống vắt sữa tự động. Nếu khí nén không đảm bảo độ sạch, sản phẩm dễ bị nhiễm khuẩn, ảnh hưởng đến chất lượng và sức khỏe người tiêu dùng.

Làm đầy và đóng gói thực phẩm:

Khí nén được dùng để làm đầy bao bì, đóng gói thực phẩm như snack, sữa bột, gia vị, thậm chí là giấy gói. Không khí bẩn có thể làm giảm chất lượng, gây mùi lạ hoặc mất an toàn vệ sinh. Máy nén khí không dầu đảm bảo toàn bộ quá trình diễn ra sạch – khô – an toàn.

Sản xuất bao bì chân không:

Khí nén hỗ trợ tạo bao bì chân không giúp kéo dài thời hạn sử dụng, giữ được sự tươi ngon của thực phẩm đông lạnh, rau củ, thịt cá,…

Làm nguội và bảo quản thực phẩm:

Tại các lò nướng bánh, bếp công nghiệp hoặc dây chuyền chế biến thịt nguội, xúc xích,… máy nén khí được dùng để làm mát thực phẩm vừa nấu chín, giúp rút ngắn thời gian, duy trì chất lượng và hạn chế vi khuẩn phát triển.

Phun/xịt trong sản xuất thực phẩm:

Từ phun kem bánh, xịt dầu ăn đến thêm hương liệu vào sản phẩm,… đều có thể tận dụng hệ thống khí nén để tăng tốc độ, đảm bảo độ đồng đều và sạch sẽ tuyệt đối.

Đóng chai, lon nước giải khát:

Máy nén khí hỗ trợ quá trình nạp khí CO₂ hoặc khí trơ vào chai, lon, giúp bảo quản hương vị, duy trì áp suất và chất lượng sản phẩm.

Sản xuất đá lạnh thực phẩm:

Khí nén cung cấp năng lượng cho các hệ thống làm lạnh công nghiệp, phục vụ sản xuất đá viên bảo quản thực phẩm, hải sản, đồ uống lạnh,…

Hỗ trợ nấu nướng và làm bánh công nghiệp:

Trong các tiệm bánh lớn, khí nén vận hành hệ thống phun bột, bơ, kem, kiểm soát nhiệt độ lò nướng, máy chiết rót… Một số cơ sở còn sử dụng máy nén khí để nhồi bột, tạo hình bánh tự động.

5.Tiêu chuẩn khí nén trong ngành thực phẩm

Ngành thực phẩm và đồ uống là lĩnh vực sử dụng khí nén nhiều nhất hiện nay, nó được sử dụng vận chuyển đường, bột, ngũ cốc cho đến hàng triệu tấn nguyên liệu thực phẩm khác trên toàn cầu mỗi ngày. Nhưng ẩn sau sự tiện lợi này là những yêu cầu khắt khe về vệ sinh và an toàn sản phẩm.

Hai thách thức lớn nhất đặt ra cho các doanh nghiệp trong ngành thực phẩm là:

• Phải có nguồn khí nén mạnh mẽ, ổn định và đáng tin cậy.
• Đặc biệt, phải tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn khí nén dành riêng cho ngành thực phẩm.

Vì sao khí nén cần đạt chuẩn trong ngành thực phẩm?

Khác với nhiều ngành khác, trong sản xuất thực phẩm, khí nén không chỉ là công cụ mà còn là môi trường tiếp xúc trực tiếp với sản phẩm. Nếu khí nén bị lẫn dầu, bụi hay hơi ẩm sẽ gây ra hậu quả:

• Nhiễm bẩn nguyên liệu
• Mất toàn bộ lô sản xuất
• Bị thu hồi hàng hóa hoặc thậm chí vướng vào kiện tụng

Trong khi một vài hạt bụi trong bê tông có thể chấp nhận được, thì chỉ một lượng nhỏ chất ô nhiễm trong thực phẩm cũng có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng.

Giải pháp: Các doanh nghiệp cần tuân thủ các tiêu chuẩn khí nén quốc tế để đảm bảo chất lượng khí sạch tuyệt đối cho sản phẩm.

6.Những tiêu chuẩn khí nén cần biết trong ngành thực phẩm

a.ISO 22000 – Tiêu chuẩn an toàn thực phẩm toàn diện

Là một trong những tiêu chuẩn quan trọng nhất trong ngành thực phẩm, ISO 22000 giúp các doanh nghiệp xác định và kiểm soát mọi rủi ro về an toàn thực phẩm. Tiêu chuẩn này không chỉ áp dụng cho nhà sản xuất thực phẩm mà còn cho cả nhà máy, xưởng chế biến, và bất kỳ hệ thống nào sử dụng khí nén trong quy trình.

Nó góp phần tạo nên chuỗi cung ứng thực phẩm minh bạch, đáng tin cậy và đảm bảo chất lượng thành phẩm cuối cùng.

b.ISO 8573-1 – Tiêu chuẩn đo lường độ sạch của khí nén

Đây là tiêu chuẩn cốt lõi để đánh giá chất lượng khí nén, chia thành 3 nhóm chất ô nhiễm:

• Hạt rắn
• Nước (độ ẩm)
• Dầu

ISO 8573-1 phân loại khí nén thành 7 cấp độ sạch, từ cấp 0 (sạch nhất) đến cấp 6. Trong ngành thực phẩm, cấp khí quan trọng nhất là Class 0 – yêu cầu khắt khe nhất về độ sạch, với mức độ ô nhiễm thấp hơn cả cấp 1.

Dù không quy định chính xác con số, nhưng Class 0 đồng nghĩa với tiêu chuẩn “gần như tuyệt đối sạch”, được thỏa thuận bởi nhà sản xuất thiết bị và doanh nghiệp sử dụng.

Sử dụng máy nén khí không dầu cho ngành thực phẩm

Để đảm bảo khí nén không bị nhiễm bẩn bởi dầu, nhiều doanh nghiệp thực phẩm đã chuyển sang sử dụng máy nén khí không dầu để tối ưu chất lượng khí nén.

• Đáp ứng yêu cầu khí sạch cấp Class 0
• Loại bỏ hoàn toàn rủi ro nhiễm bẩn từ dầu bôi trơn
• Tiết kiệm chi phí thay thế lọc dầu và bảo trì hệ thống

Kết hợp thêm máy sấy khí và bộ lọc chuyên dụng, doanh nghiệp có thể giảm thiểu độ ẩm và hạt bụi đến mức an toàn, từ đó đảm bảo sản phẩm đầu ra đạt chuẩn và tạo dựng niềm tin tuyệt đối từ người tiêu dùng.

CÔNG TY TNHH THIẾT BỊ CÔNG NGHIỆP VÀ DỊCH VỤ VIỆT Á

• Địa chỉ: Số 4 phố Võ Trung, Phúc Lợi, Long Biên, Hà Nội
• Hotline: 0988 947 064
• Email: thietbivietavn@gmail.com
• Website: thietbivieta.com

Ngô Văn Hùng