7 Nguyên nhân máy nén khí bị nhiệt độ cao và cách xử lý

Bạn sẽ thấy một vài dấu hiệu khi máy nén khí bị lỗi nhiệt độ cao như: má chạy quá nóng, hiển thị cảnh báo nhiệt độ cao, hoặc đột ngột ngắt do vượt ngưỡng nhiệt độ cho phép.

Hiện tượng quá nhiệt ở máy nén khí là một lỗi phổ biến mà Việt Á thường xuyên hỗ trợ khách hàng khắc phục, đặc biệt trong mùa hè hoặc môi trường làm việc nóng bức. Khi nhiệt độ máy vượt quá mức an toàn (thường 105–110°C) do nhiệt từ quá trình nén khí không được tản nhiệt kịp thời, cảm biến nhiệt sẽ kích hoạt chế độ tự ngắt để bảo vệ linh kiện. Vì vậy, kiểm soát và tản nhiệt hiệu quả là yếu tố then chốt để đảm bảo máy hoạt động ổn định.

Trong bài viết này, Việt Á sẽ phân tích 7 nguyên nhân chính gây quá nhiệt ở máy nén khí và cách xử lý hiệu quả. Nếu không được khắc phục kịp thời, tình trạng này có thể gây dừng máy đột ngột hoặc hư hỏng nghiêm trọng. Các nguyên nhân phổ biến bao gồm: két giải nhiệt kém hiệu quả, nhiệt độ phòng máy cao, dầu bôi trơn bẩn hoặc hết hạn, van điều khiển nhiệt hỏng, quạt làm mát không hoạt động, cảm biến nhiệt lỗi, hoặc va chạm cơ khí bên trong máy.

Hậu quả của việc máy nén khí hoạt động ở nhiệt độ cao

1. Máy nén khí tự động ngừng hoạt động

Khi nhiệt độ vượt quá ngưỡng cho phép (tùy thuộc vào từng loại máy), hệ thống sẽ tự động tắt để bảo vệ thiết bị. Điều này gây gián đoạn quá trình sản xuất sử dụng khí nén, làm ảnh hưởng đến tiến độ, hiệu suất công việc và doanh thu của công ty.

2. Hư hỏng các bộ phận bên trong

Hoạt động liên tục ở nhiệt độ cao khiến các bộ phận quan trọng như dầu bôi trơn, vòng bi, trục vít… nhanh chóng hao mòn hoặc hỏng hóc. Hệ quả là tuổi thọ máy giảm, đồng thời tăng chi phí bảo trì và sửa chữa.

Để tránh sự cố, máy nén khí được trang bị cảm biến nhiệt độ, liên tục theo dõi và cảnh báo. Khi nhiệt độ vượt mức an toàn (thường từ 105–110°C), hệ thống sẽ dừng máy để:

• Ngăn dầu bôi trơn bị cháy hỏng;
• Tránh đầu nén giãn nở quá mức, gây kẹt trục động cơ.

3. Các yếu tố đảm bảo máy hoạt động ổn định ở nhiệt độ an toàn

• Duy trì lưu lượng dầu qua bộ giải nhiệt bên trong;
• Đảm bảo luồng khí làm mát qua bộ giải nhiệt dầu bên ngoài;
• Phun dầu bôi trơn đúng cách vào đầu nén.

Xem thêm: 27 Lỗi thường gặp ở máy nén khí trục vít và cách khắc phục

7 Nguyên nhân dẫn đến máy nén khí bị nhiệt độ cao và cách xử lý

1. Hiệu suất kém của bộ két giải nhiệt do bị bẩn, tắc

Trong quá trình bảo dưỡng máy nén khí, Việt Á ghi nhận khoảng 90% trường hợp máy quá nhiệt bắt nguồn từ bộ két giải nhiệt hoạt động không hiệu quả. Nguyên nhân phổ biến nhất là két bị bẩn, tắc nghẽn hoặc bám cặn dầu, dẫn đến khả năng tản nhiệt suy giảm nghiêm trọng.

Cách khắc phục:

Khi phát hiện vấn đề ở két giải nhiệt, cần tháo két ra để vệ sinh kỹ lưỡng, loại bỏ bụi bẩn tích tụ trong các khe rãnh. Nếu két bị bám keo dầu, phải sử dụng hóa chất chuyên dụng để làm sạch.

Sau khi vệ sinh, khởi động máy và theo dõi nhiệt độ. Nếu nhiệt độ giảm về mức an toàn (75–90°C), két đã được xử lý đạt yêu cầu. Trường hợp nhiệt độ vẫn cao, cần kiểm tra thêm các nguyên nhân khác.

Lưu ý:

Không sử dụng hóa chất tẩy rửa không rõ nguồn gốc hoặc không phù hợp, vì có thể gây ăn mòn hoặc hư hỏng két.

Việc vệ sinh két cần được thực hiện bởi nhân viên có chuyên môn. Nếu làm sai kỹ thuật, cặn dầu bám sâu không được loại bỏ hoàn toàn, dẫn đến keo dầu tan ra khi máy hoạt động, gây hiện tượng quá nhiệt trở lại.

2. Nhiệt độ trong phòng máy nén khí cao

Vào mùa hè, nhiệt độ phòng máy nén khí thường tăng cao do nền nhiệt môi trường vốn đã nóng kết hợp với lượng nhiệt lớn tỏa ra từ máy nén khí và máy sấy khí. Nếu không xử lý đúng cách, luồng khí nóng này sẽ quay ngược trở lại thiết bị, khiến máy càng nóng hơn. Ngoài ra, một số nguyên nhân thiết kế phòng máy chưa hợp lý cũng góp phần làm tăng nhiệt độ, như:

• Diện tích phòng máy quá nhỏ nhưng lắp đặt nhiều thiết bị.
• Phòng máy thiếu nguồn gió tươi, thiết kế không thông thoáng.
• Trần phòng thấp khiến khí nóng bị dội ngược lại máy.
• Phòng đặt gần các thiết bị tỏa nhiệt mạnh như lò hơi, lò đốt,…
• Lượng khí nóng không thoát ra được sẽ quanh quẩn trong phòng, bị máy hút lại nhiều lần khiến nhiệt độ máy nén khí liên tục tăng cao.

Giải pháp khắc phục:

• Lắp đặt hệ thống ống dẫn khí nóng ra ngoài cho máy nén khí và máy sấy khí để đảm bảo lưu thông khí tốt.
• Thiết kế, thi công lại phòng máy với diện tích rộng rãi, phù hợp.
• Bố trí thiết bị hợp lý để tạo không gian thông thoáng, giúp gió lưu chuyển hiệu quả.
• Lắp lam gió lấy gió tươi từ bên ngoài, kết hợp quạt hút khí nóng công suất phù hợp cho phòng máy.
• Tránh đặt phòng máy gần các thiết bị tỏa nhiệt lớn như lò hơi, lò đốt,…

3. Máy bị keo dầu hoặc đã từng bị keo dầu mà chưa được xử lý triệt để.

Trường hợp máy bị keo dầu khi dầu keo đi qua giàn sẽ bám lại và phủ kín về mặt phí bên trong các khe dẫn dầu của giàn, ngăn cản dầu nóng tiếp xúc với bề mặt giàn giải nhiệt dể được làm mát. Do vậy nhiệt độ máy nén khí tăng cao cho dù bạn có xịt vệ sinh giàn thường xuyên và đã kiểm tra van nhiệt dầu.

Đây là lỗi rất nặng của máy nén khí bạn không thể xử lý thông thường mà cần liên hệ ngay với đơn vị máy nén khí để các ký thuật viên hỗ trợ bạn. Bởi lỗi này không biết cách xử lý triệt để sẽ rất dễ bị KEO lại trong thời gian ngắn.

Xem thêm: Nguyên nhân máy nén khí bị keo dầu, bó cứng cụm đầu nén

4. Van hằng nhiệt (van điều khiển nhiệt độ dầu) bị hỏng

Van hằng nhiệt đảm nhiệm vai trò điều hòa dòng dầu bôi trơn qua bộ tản nhiệt để kiểm soát nhiệt độ dầu. Khi dầu chưa đạt nhiệt độ quy định, van cho phép dầu chảy thẳng về đầu nén. Ngược lại, nếu nhiệt độ dầu vượt quá mức cho phép, van chuyển hướng dầu qua két tản nhiệt để làm mát trước khi trở lại đầu nén, tiếp tục chu trình bôi trơn, làm mát và làm kín khe hở trục vít.

Khi van hằng nhiệt hỏng hoặc hoạt động không đúng, dầu nóng sẽ không được làm mát mà chảy trực tiếp về đầu nén, gây tăng nhiệt độ bất thường trong máy nén khí.

Cách khắc phục:

• Thay van hằng nhiệt mới khi phát hiện sự cố.

5. Quạt làm mát của máy nén khí hỏng hoặc hoạt động kém hiệu quả

Đối với máy nén khí sử dụng phương pháp làm mát bằng gió, quạt làm mát thường được bố trí phía trên hoặc dưới két giải nhiệt. Nếu quạt không hoạt động, quay yếu hoặc không đạt tốc độ yêu cầu, khả năng tản nhiệt sẽ giảm, dẫn đến máy dễ bị quá nhiệt khi vận hành.

Quạt làm mát có vai trò thổi gió qua két giải nhiệt để làm mát dầu và khí nén. Khi quạt gặp trục trặc hoặc hoạt động không đủ công suất, hiệu quả làm mát suy giảm, gây ảnh hưởng đến nhiệt độ vận hành của máy.

Cách xử lý:

• Kiểm tra tình trạng quạt làm mát; tùy theo mức độ hư hỏng, có thể sửa chữa hoặc thay mới để đảm bảo khả năng giải nhiệt ổn định cho máy.

6. Hỏng cảm biến nhiệt độ

Khi cảm biến nhiệt độ gặp sự cố hoặc bị hỏng, nó có thể truyền tín hiệu sai lệch đến hệ thống điều khiển. Điều này khiến máy hiển thị sai nhiệt độ thực tế hoặc không cảnh báo kịp thời khi máy thực sự quá nhiệt.

Nguyên nhân:

• Cảm biến nhiệt độ bị lỗi hoặc hỏng.

Cách xử lý

• Kiểm tra tình trạng cảm biến, nếu phát hiện hỏng hóc cần tiến hành thay thế bằng cảm biến mới.

Do các va chạm cơ khí

Máy nén khí nếu không được bảo dưỡng định kỳ đúng cách, dễ gặp sự cố va chạm cơ khí, như vòng bi bị lỏng, nứt hoặc hỏng; bề mặt trục vít và bánh răng bị mài mòn. Điều này dẫn đến các cặp trục vít va chạm trực tiếp hoặc cọ xát vào vỏ đầu nén, gây ma sát kim loại, khiến nhiệt độ máy tăng cao bất thường. Ngoài ra, sai sót của nhiều đơn vị cung cấp dịch vụ sửa chữa máy nén khí, lúc lắp ráp không chuẩn kỹ thuật có thể gây lệch đồng bộ, làm trục vít cong, vênh, dẫn đến ma sát không mong muốn.

Những điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng đầu nén và làm giảm tuổi thọ máy. Dấu hiệu nhận biết là tiếng kêu lạ từ đầu nén, thường là âm thanh rít mạnh.

Cách khắc phục:

• Đại tu máy nén khí, thay vòng bi mới, cân chỉnh trục vít chính xác.
• Khi tháo lắp đầu nén, tránh làm trục vít cong, vênh; đảm bảo lắp ráp bạc đạn đúng kỹ thuật, không để xảy ra sai lệch.

Dựa vào sơ đồ dưới đây, bạn có thể xác định nguyên nhân và cách khắc phục tình trạng máy nén khí tăng nhiệt độ, giúp tiết kiệm thời gian kiểm tra và sửa chữa.

Nếu đã kiểm tra mọi nguyên nhân mà vẫn không xác định được lý do máy nóng bất thường, vui lòng liên hệ chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời:

CÔNG TY TNHH THIẾT BỊ CÔNG NGHIỆP VÀ DỊCH VỤ VIỆT Á

• Địa chỉ: Số 4 phố Võ Trung, Phúc Lợi, Long Biên, Hà Nội
• Hotline: 0988 947 064
• Email: thietbivietavn@gmail.com
• Website: www.thietbivieta.com

Ngô Văn Hùng